Author Archives: Eveline Bets

1. Interviews

   15 januari 2016 13:19 Reacties uitgeschakeld voor Interviews

   Dienst Justitiële Inrichtingen

    

   Vraag
   ‘Jaarplan’. Klinkt saai en dat is het meestal ook. Hoe zorg je ervoor dat de beleidsonderwerpen echt gaan leven? Eén manier is interviews houden. Vraag medewerkers, leidinggevenden en samenwerkingspartners naar hun ervaringen met het onderwerp en teken die op in korte, aansprekende verhaaltjes. Dat was dan ook de vraag van de Dienst Justitiële Inrichtingen aan tekstschrijver Eveline Bets. “Wil jij voor een boekje bij ons jaarplan zes mensen interviewen over het onderwerp Een goed DJI?” Natuurlijk en graag! Niets leuker dan met mensen over hun werk te praten. Tekstschrijver Eveline Bets is nog nooit iemand tegengekomen die een hekel heeft aan praten over z’n werk.

    

   Oplossing
   Zes interviews in een boekje. Levendige, aansprekende verhalen over abstracte onderwerpen als ‘psychiatrische zorg voor moeilijke doelgroepen’ of ‘verkenning invulling vrijheidsbeneming justitiële jeugd’. En het moest snel klaar. Geen probleem voor tekstschrijver Eveline Bets. Eerste actie: de briefing bestuderen en zo snel mogelijk iedereen bellen (of mailen als je iemand niet kunt bereiken) om de interviewafspraak vast te leggen. Telefonisch interviewen werkt verreweg het snelst, dus die keus maakt Eveline vaak. Ook met een goede voorbereiding wint tekstschrijver Eveline tijd. Belangrijkste tip: weet wie je interviewt en bdenk van tevoren goede vragen. Dat zijn vragen die je lezer ook heeft. Daarna is het een kwestie van bellen, het interview uitwerken (vooral: samenvatten en leuk opschrijven), terugsturen voor correcties, tekst aanpassen en de definitieve versie naar opdrachtgever mailen. Die heeft intussen een fotograaf ingehuurd voor mooie portretten, en de drukker geregeld voor vormgeving en printwerk. Zodat er op de dag van de nieuwjaarsreceptie iets leuks klaarligt voor alle genodigden: een fris en fruitig boekje waarin DJI-medewerkers en samenwerkingspartners vertellen over wat de thema’s uit het jaarplan betekenen voor hun dagelijks werk. Goede aanvulling op het jaarplan, en vooral met veel plezier geschreven door tekstschrijver Eveline Bets in Arnhem.

    

   In samenwerking met:
   Eenhoorn Fotografie

    

   Ook wensen of ideeën voor een boekje met interviews? Neem contact op met tekstschrijver Eveline Bets in Arnhem. Eveline helpt u graag verder!

   Lees ook Evelines blog over interviews.

    

2. Zooooooo 2016!

   12 januari 2016 14:58 Reacties uitgeschakeld voor Zooooooo 2016!

   

   Eveline Bets tekst & publiciteit wenst u ook in 2016 mooie, duidelijke taal!

   PS: dit blogbericht is ook gepubliceerd op www.redactieprofs.nl.

3. Een punthoofd van de komma’s

   5 januari 2016 16:31 Reacties uitgeschakeld voor Een punthoofd van de komma’s

   Punt, komma, puntkomma – wanneer gebruik je wat? Soms krijg je er een punthoofd van! Ik help je op weg in dit stukje.

    

   Een punt betekent het einde van een zin. Meer niet.
   “Zwarte Piet is niet meer zwart.”
   Als je de zin voorleest, merk je dat je stem iets omlaag gaat bij het einde van de zin.

    

   Een komma geeft een pauze aan. Er komt nog iets na de zin.
   “Zwarte Piet is niet meer zwart, maar groen of blauw of geel.”
   Lees voor – merk je dat je stem niet omlaag gaat bij zwart? En dat je het woord ‘zwart’ wat langer maakt? Dat komt door de komma. Die rekt de zin een beetje uit.

    

   Sommige mensen vinden twee keer ‘of’ niet mooi. Dan schiet de komma te hulp.
   “Zwarte Piet is niet meer zwart, maar groen, blauw of geel.”

    

   Komma’s zijn ook handig en zelfs dringend nodig:

   • als er twee persoonsvormen na elkaar staan.

   “Dat Zwarte Piet niet meer zwart is, vinden veel mensen verwarrend.”

    

   • na een voegwoord. Dat zijn woorden zoals maar, hoewel, omdat, terwijl.

   “Zwarte Piet is niet meer zwart, omdat dat racistisch is.”

   “Zwarte Piet is niet meer zwart, hoewel veel mensen dat verwarrend vinden.”

    

   Tussenzin
   Met komma’s kun je ook mooie tussenzinnen maken.
   “Zwarte Piet is niet meer zwart, daar was veel discussie over, en de uitkomst is dat hij nu groen, blauw of geel is.”
   Hé, een komma voor ‘en’? Dat mag toch niet? Van mij wel.

    

   Betekenis
   De komma kan de betekenis van een zin veranderen.
   “Zwarte Pieten, die Sints knecht zijn, raken uit de gratie.”
   “Zwarte Pieten die Sints knecht zijn, raken uit de gratie.”
   Wat is het verschil? In de eerste zin raken alle Zwarte Pieten uit de gratie.
   De tussenzin vertelt alleen iets over de Pieten. Namelijk dat ze de knecht van Sint zijn. In de tweede zin raken alleen de Zwarte Pieten die Sints knecht zijn uit de gratie.
   Hoe weet je dat nou? Gewoon, hardop voorlezen met een pauze na de komma. Dan hoor je het vanzelf.

    

   Wat moeten we nou met die gekke puntkomma? Een puntkomma is een tussenvorm. Een einde, maar niet helemaal. Merk het subtiele verschil tussen deze twee zinnen:
   “Zwarte Piet is niet meer zwart; de burgemeester van Amsterdam vindt dat een goed idee.”
   “Zwarte Piet is niet meer zwart. De burgemeester van Amsterdam vindt dat een goed idee.”

   De eerste zin heeft een zacht einde in het midden en loopt dan verder. Dat suggereert een verband. De tweede zin komt veel stelliger over. Het kan allebei, ’t is maar wat je wilt en welke nuance je kiest. Geen ijzeren wetten dus voor de puntkomma, maar afgaan op je taalgevoel. Of op je taalknobbel (dat is dus die punt op je hoofd).

    

   PS: En weet je het helemaal niet meer, ga dan naar www.onzetaal.nl/taaladvies. Of naar beterspellen.nl. Of vraag tekstschrijver Eveline om hulp!

4. Geld maakt wel gelukkig – de spelling van financiën & meer

   20 oktober 2015 16:29 Leave a Comment

   Laatst hoorde ik het weer, bij een voice-over op tv: “De verbouwing werd gefinancieerd met spaargeld.” Gefinanci-eerd? Op zich wel logisch, want je hebt ook het woord financi-eel. Dat is ook eerst een ci-klank en daarna iets met twee e’s.

    

   Maar gefinancieerd is fout. En ook de spelling met puntjes op de e (een trema heet dat) gaat vaak mis. U begrijpt, als strenge taalmeesteresse word ik van deze spelling van geldzaken (mijn eigen popi vertaling van het woord ‘financiën’) niet gelukkig.

    

   Hup, op naar mijn nieuwe Dikke van Dale voor de juiste spelling. Zo moet het:

    

    

   financiën (fie-nan-sie-jun met de klemtoon op nan)

   betekent: geldmiddelen.

   Deze ondernemer heeft haar financiën op orde.

   spelling: trema op de e, want anders lees je fi-nan-sien en mis je de jun-klank aan het einde.

    

    

   financieel (fie-nan-sie-jeel met de klemtoon op eel):

   betekent: gaat over de geldzaken.

   Vrouwen moeten financieel onafhankelijk zijn.

   spelling: zonder trema, want er is geen verwarring over de uitspraak.

    

    

   Maar let op:

   financiële (fie-nan-sie-jee-le met de klemtoon op jee):
   betekent: gaat over de geldzaken, maar dan als bijvoeglijk naamwoord.

   Banken zijn financiële instellingen.
   

   spelling: met een trema op de e, want anders lees je: fi-nan-sie-le.

    

    

   financieren (fie-nan-sie-ren met de klemtoon op cie):
   betekent: geld geven of krijgen voor bijvoorbeeld een onderneming of een transactie.

   De suikeroom financiert de studie van zijn briljante nichtje.

   spelling: geen trema op de e, want er is geen verwarring over de uitspraak.

   Hetzelfde geldt voor financier (degene die betaalt) en financiering (het ter beschikking stellen van geld).

    

    

   Financieren is een werkwoord. Bij de vervoeging gaat het wel eens mis.

   Zo moet het:

   ik financier, jij/hij/zij financiert, wij/jullie/zij financieren

   ik financierde, jij/hij/zij financierde, wij/jullie/zij financierden

   ik heb gefinancierd, jij hebt gefinancierd, hij/zij heeft gefinancierd, wij/jullie/zij hebben gefinancierd. Dus niet: gefinancieerd.

    

   Spelling, geen centje pijn! En nu we het toch over geld hebben: u krijgt ook een bonus. Want tussen de regels door heb ik uitgelegd wat een trema is (twee puntjes op een klinker zoals e of i) en hoe je dat gebruikt (om te voorkomen dat je een woord verkeerd uitspreekt). Financiën en financieel en financiële en gefinancierd: van deze spelling word ik helemaal gelukkig!

5. I feel me so good!

   16 september 2015 17:06 Reacties uitgeschakeld voor I feel me so good!

   Steeds meer Engels in onze taal, business as usual. Op veel hogescholen en universiteiten is Engels vaak de voertaal. Tweetalig vwo is al lang in de mode en zelfs kleuters krijgen Engelse les. Dat een grapjas dan per ongeluk: ‘I feel me so good!‘ roept, is best amusant.

    

   Ook al ben ik een hardcore liefhebber van het Nederlands, ik heb helemaal geen hekel aan al dat Engels. Sterker nog, ik ben stikjaloers op mijn dochter die Engels spreekt en schrijft als een native speaker. We leven nu eenmaal in de grote internationale wereld. Het hoort er gewoon bij.

    

   Maar wat me wel opvalt is dat de Engelse werkwoorden vaak onjuist gespeld worden. Bijvoorbeeld: hier heb je de geüpdate versie, ik heb de oude versie gedelete, Tom skate graag, heb jij dat gewhatsapped?

    

   Daar moeten we wat aan doen. Moeilijk? Welnee, piece of cake! Leest u even mee?

    

    

   Mini-opfriscursus Engelse werkwoorden vervoegen

    

   De regel is: Engelse werkwoorden worden vervoegd volgens de regels van ’t kofschip. Woorden met een stam op de sisklank sj of tsj vallen daar ook onder. Bijvoorbeeld: stretch of push.

    

   relax – ik relax, hij relaxt, ik relaxte, ik heb gerelaxt, een relaxte vakantie (maar: hij klonk relaxed – want hier is relaxed geen persoonsvorm of bijvoeglijk naamwoord, maar een bijwoord)

    

   updaten – ik update, hij updatet, ik updatete, ik heb geüpdatet, de geüpdatete versie.

    

   deleten – ik delete, hij deletet, ik heb gedeletet, het gedeletete bestand

    

   skaten – ik skate, hij skatet, ik skatete, ik heb geskatet

    

   whatsappen – ik whatsapp, hij whatsappt, ik whatsappte, ik heb gewhatsappt.

    

   e-mailen – ik  e-mail, hij e-mailt, ik e-mailde, ik heb ge-e-maild

    

   liken – ik like, hij liket (niet: likt), ik likete, ik heb geliket (niet: geliked, want de stam eindigt op een k-klank en die zit in ’t kofschip)

    

   timen – ik time, hij timet, ik timede, ik heb getimed (hier wel een d, want de m-klank zit niet in ’t kofschip).

    

   Uitzondering 1:
   scoren – ik scoor, hij scoort, ik scoorde, ik heb gescoord.

   Niet ‘ik score‘? Nee, want er is een uitzondering voor woorden met een lange oo-klank. De stam wordt ‘vernederlandst’ en de vervoeging daarmee ook.

    

   Uitzondering 2:

   Bij golfen, leasen, bridgen en browsen kan zowel de t als de d in de verleden tijd. Ik golfte, maar ook: ik heb gegolfd. Hij browsete, of: hij browsede.

    

   Hoe weet ik dit allemaal? Gespiekt en gejat. Omdat ik graag reclame maak voor deze handige, begrijpelijke en complete sites van de Taalunie en Beter spellen.

    

6. Tien tips voor zakelijke e-mails

   31 augustus 2015 14:32 Reacties uitgeschakeld voor Tien tips voor zakelijke e-mails

   Mailen, we kunnen niet meer zonder. En we willen – vooral bij nieuwe of potentiële klanten – met onze zakelijke e-mails efficiënt, klantvriendelijk, beleefd en to the point overkomen. Dat is professioneel en draagt bij aan een krachtige, zakelijke uitstraling. Zakelijke e-mails met taalfouten, een rommelige tekst, een te popi aanhef en berichten voorzien van een eindeloze sliert voorafgaande correspondentie dragen daar niet aan bij. Om nog maar te zwijgen over de mails met gevoelige informatie die per ongeluk naar de hele groep zijn gemaild, inclusief de persoon over wie je die gevoelige informatie schrijft. Ai.

    

   Dus heeft uw taalpolitie tien tips verzameld voor tiptop verzorgde zakelijke e-mails.

    

   1          Geachte, Beste of Hallo?

   Een zakelijke mail is gelijk aan een zakelijke brief. Begin zakelijke mails dus met: Geachte mevrouw, of: Geachte heer De Vries. Beste Jan of Dag Ingrid mag ook, als je de ontvanger goed kent en tutoyeert. Beter niet: Hallo Piet (te plat en te informeel) of Beste mevr. Jansen (afkortingen in de aanhef, daarmee laat je zien dat je de lezer niet serieus neemt, want je doet weinig moeite).

    

   2          Groetjes!?

   Onderteken je mail met: Met vriendelijke groet of Met vriendelijke groeten. Met hartelijke groeten kan ook. Zet je contactgegevens eronder (maar geen ellenlange bedrijfsboodschap, zoals tegenwoordig veel bedrijven doen).

   Beter niet: Groetjes (te informeel), M vr gr of gr. Gn fkrtngn! Zie tip 1 laatste zin. Zelf denk ik altijd als iemand Gr schrijft: ben je boos?

    

   3          Deel de tekst duidelijk in. Eén onderwerp per alinea. Eén alinea heeft maximaal vier of vijf regels. Schrijf zo kort mogelijk.

    

   4          Gebruik de onderwerpregel. Schrijf hierin kort en krachtig waar de mail over gaat. Vergeet niet de onderwerpregel aan te passen als je een oude mail gebruikt (zie ook tip 10).

    

   5          Wees voorzichtig met de bcc-knop. Bcc betekent: blind carbon copy. De geadresseerden onder bcc krijgen de mail ook, maar dat zien de anderen niet. Het kan leiden tot verdeel-en-heerspolitiek en het draagt niet bij aan openheid of een transparante bedrijfscultuur.

    

   6          Check de mail ALTIJD vóór je hem verzendt. Is de boodschap duidelijk? Niks vergeten? Spelling en formulering in orde? De juiste geadresseerden geselecteerd?

    

   7          Mail nooit als je geïrriteerd of boos bent. Een geschreven tekst kan veel botter, harder of vervelender overkomen dan een gesproken tekst. Boze mails maken de zaak vaak erger dan hij is. Zeker als je ook alle collega’s cc’t. Hetzelfde geldt voor slecht nieuws en voor persoonlijke of gevoelige informatie. In dat geval: beter bellen of op bezoek gaan.

    

   8          Doseer. Overspoel de ander niet met e-mails.

    

   9          Reageer snel. De algemeen aanvaarde norm is: antwoord binnen 48 uur.

    

   10        Schoon op. Het komt rommelig over als de hele eerdere correspondentie als een lange sliert onderaan je bericht hangt. Vaak staan daar ook nog dingen in die jou niets aangaan.

    

7. Taaltrend: kindvrouwtje met frpaakftoornif

   26 augustus 2015 17:36 Reacties uitgeschakeld voor Taaltrend: kindvrouwtje met frpaakftoornif

   Fe doet het met fhampoo. Met maandverband en inlegkruifjef. Maar ook op een fportzender of met chocolaatjef. En het if ontfettend ftom. Dat kinderlijke ftemmetje dat de ‘s’ uitfpreekt als een ‘f’. Minftenf fef keer per Fterblok!

    

   Miffchien if het u ook al opgevallen. En fo niet, kijk dan geruft ef een avondje gefellig tv, inclufief de reclame. Dan hoort u hoe we toegefproken worden alf kleuterf. Want fe fpreekt ook nog ‘ef met een abfurd kinderlijk ftemmetje. Forry, maar ik kan dat niet ferieuf nemen.

    

   Maar het is wel een taaltrend. Dat slissende kinderstemmetje dat ons moet overtuigen bepaalde producten te kopen. Het is zo’n vrouw die weigert volwassen te worden. En die hoopt dat ze door verschrikkelijk te slijmen haar zin krijgt. Ik wil wedden dat ze gaat pruilen als ze haar zin níet krijgt. Om daarna echt boos te worden en het op een schreeuwen en stampvoeten te zetten. Want dan geeft papa haar toch d’r zin.

    

   Ik weet niet hoe het u vergaat, maar bij mij werkt het niet. Natuurlijk, reclame is per definitie irritant (wij zetten altijd meteen het geluid af als er reclame komt), maar dit is gewoon te vervelend. Dus mijn advies aan het reclamekindvrouwtje: ga eerst ‘es naar een logopedist voordat je Sterspots gaat inspreken.

    

8. Gericht bloggen (of niet)

   10 augustus 2015 20:31 Reacties uitgeschakeld voor Gericht bloggen (of niet)

   Onze activiteiten zijn gericht op ouderen.

    

   Hoe stel je gericht een onlinemarketingplan op?

    

   Heeft u behoefte aan een kortlopende procedure waarin partijen tot een definitieve oplossing komen? De rechtbank Amsterdam biedt daarvoor een nieuwe zittingsvorm aan: Gericht op Oplossing (GOO).

    

   ‘Gericht’ is een geliefd woord. Beleidsnota’s, werkplannen, missies, visies en bedrijfswebsites staan er vol mee (de voorbeelden hierboven zijn echt). Ik vind ‘gericht’ vooral een woord voor schrijvers die deftig willen doen. Of, beter gezegd, omslachtig. Waarom wil iemand ‘gericht’ een marketingplan opstellen? Ik denk dan altijd: kun je dat ook ongericht doen dan?

    

   Ja, hoor ik u zeggen, dat is toch duidelijk? Iemand die dit woord gebruikt wil graag laten zien dat hij efficiënt werkt. Met een duidelijk Doel voor ogen. Die wordt ’s ochtends wakker met maar één ding in zijn hoofd: het onlinemarketingplan. Zijn vette stip op de horizon. Zijn kortetermijndoelstelling die vrijwel zeker zal leiden tot promotie. Of op zijn minst een pluim van de baas: jee, wat werk jij gericht!

    

   Gericht biedt houvast. Want stel je voor, als er geen gerichtheid zou zijn. Dan slingert iedereen maar als een kip zonder kop marketingplannen de lucht in. Krijgen we rechtbankzittingen waarin rechters doelloos aanklooien en eiser en gedaagde elkaar voortdurend in de haren vliegen en nooit tot een Oplossing komen. Dat leidt geheid tot gerechtelijke dwalingen, justitiële willekeur en geschonden reputaties.

    

   Maar als u het mij vraagt, zeg ik: weg met dat omslachtige woord gericht. ‘Activiteiten voor ouderen’ kan net zo goed. En je kunt ook gewoon ‘snel een effectief onlinemarketingplan’ opstellen. En die rechtbank in Amsterdam met zijn GOO, die moet gewoon doen wat hij moet doen. Straf uitdelen en mensen die zich niet aan de regels houden op de vingers tikken. Desnoods conflicten oplossen in korte procedures. Maar asjeblieft geen ‘nieuwe zittingsvorm GOO’, bah.

    

   De enige die richt, is een indiaan met pijl en boog. Of een briefschrijver van de oude stempel die zijn epistel begint met: Geachte voorzitter, ik richt mij tot u met een verzoek. Dat is alles. En die boodschap wilde ik even gericht tot u bloggen.

9. Verkoopbrochure TeleController

   5 augustus 2015 11:39 Reacties uitgeschakeld voor Verkoopbrochure TeleController

   Ziut B.V.

    

   Vraag
   Een verkoopbrochure voor een technisch product, als vervolgopdracht op de geslaagde brochure over recycling die tekstschrijver Eveline Bets schreef. Senior Marketing- en Communicatieadviseur Wendy Daanen van Ziut B.V vroeg Eveline: “Wij willen een verkoopbrochure voor een technisch product maken, de TeleController. Een nieuwe vinding van Ziut waarmee openbare verlichting op afstand bestuurd kan worden. Kun jij die voor ons schrijven?”

    

   Oplossing
   Is een verkoopbrochure over een nieuw staaltje techniek als de TeleController bij tekstschrijver Eveline Bets in goede handen? Ja, want Eveline schrijft over elk onderwerp – ook als ze er nog weinig van weet. De aanpak: goed doorvragen en zorgen dat je alle details zelf goed begrijpt. Dus weet Eveline nu alles van Smart City, het Lora-netwerk van KPN en waarom op afstand bestuurbare openbare verlichting zoveel voordelen heeft. Bij een verkoopbrochure is het motto: informeren én lekker maken. De lezer van een verkoopbrochure kijkt vooral plaatjes en scant de informatie. Eveline paste de tekst daarop aan. Deze verkoopbrochure heeft veel korte blokjes tekst, lekker lezende tussenkoppen en fris taalgebruik zonder de clichés van het verkoopjargon, maar wel met een duidelijke boodschap: wat een goed product! Kortom: in deze verkoopbrochure vallen tekst, beeld en ontwerp prachtig samen. Reactie van opdrachtgever Wendy Daanen: “Wat zijn jullie allemaal goed!”

    

   In samenwerking met
   Eenhoorn Fotografie
   Yellowish